Παρασκευή 12 Νοεμβρίου 2010

Η ιστορία της Ελληνικής πολεμικής αεροπορίας στις αρχές του 20ου αιώνα (από το Ελληνικό Αρχείο)

 



Το θαυμαστό όπλο των αιθέρων, η Πολεμική Αεροπορία, με το δυναμικό παρόν και το λαμπρό μέλλον, έχει να επιδείξει μια ένδοξη ιστορία που περιλαμβάνει συνεχείς αγώνες για την ελευθερία και την ανεξαρτησία της χώρας.

Το 1911 η Ελληνική Κυβέρνηση ανέθεσε σε Γάλλους ειδικούς τη δημιουργία της Ελληνικής Αεροπορικής Υπηρεσίας. Στα πλαίσια αυτής της προσπάθειας έξι συνολικά Αξιωματικοί στάλθηκαν στη Γαλλία για να εκπαιδευθούν ως χειριστές, ενώ παραγγέλθηκαν τα πρώτα στρατιωτικά αεροπλάνα στο γαλλικό οίκο Farman.

Στις 8 Φεβρουαρίου 1912 πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα η πρώτη πτήση από τον αεροπόρο Εμμανουήλ Αργυρόπουλο με αεροπλάνο τύπου Nieuport 50 ίππων. Στη δεύτερη πτήση που εκτέλεσε ο Αργυρόπουλος την ίδια μέρα, πέταξε με τον τότε πρωθυπουργό της χώρας Ελευθέριο Βενιζέλο.

Στις 13 Μαϊου 1912 ο Υπολοχαγός Δημήτριος Καμπέρος (φώτο) πραγματοποίησε με το πρώτο στρατιωτικό αεροπλάνο τύπου Henry Farman την πρώτη πτήση του στην Ελλάδα και στη συνέχεια συμμετείχε στα μεγάλα στρατιωτικά γυμνάσια.

Τον Ιούνιο του ίδιου έτους και ενώ είχε αρχίσει ήδη να μελετάται η δημιουργία Ναυτικής Αεροπορικής Υπηρεσίας, ο Καμπέρος μετατρέποντας το πρώτο Henry Farman, στο οποίο είχε δοθεί το όνομα «Δαίδαλος», σε υδροπλάνο πέταξε με μέση ταχύτητα 110 χλμ. την ώρα, επιτυγχάνοντας νέο παγκόσμιο ρεκόρ.

Την ίδια εποχή ένας άλλος πρωτοπόρος, ο Αλέξανδρος Καραμανλάκης, επιχειρώντας πτήση από το Παλαιό Φάληρο στην Πάτρα, με αεροπλάνο τύπου Bleriot 50 ίππων, πραγματοποίησε ανεπιτυχή αναγκαστική προσθαλάσσωση στον Κορινθιακό Κόλπο και βρήκε το θάνατο, ανοίγοντας το Πάνθεον των θυσιών της ελληνικής έποποιίας των αιθέρων.

Στα τέλη Σεπτεμβρίου του 1912 δημιουργήθηκε στη Λάρισα ο «Λόχος Αεροπόρων» από τέσσερις Έλληνες αξιωματικούς αεροπόρους. Η πρώτη πολεμική αεροπορική μονάδα ήταν γεγονός.

Η δράση των Ελλήνων αεροπόρων κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων ανέδειξε τη χρησιμοποίηση του αεροπλάνου ως πρωτοποριακού πολεμικού μέσου.

Στις 5 Οκτωβρίου 1912, πραγματοποιήθηκε η πρώτη πολεμική αεροπορική αποστολή αναγνώρισης στο μέτωπο της Θεσσαλίας. Ακολούθησαν και άλλες αποστολές με ρίψεις αυτοσχέδιων βομβών στα οχυρά του Μπιζανίου, καθώς και τροφίμων και εφημερίδων στους πολιορκούμενους κατοίκους των Ιωαννίνων.

Στις 24 Ιανουαρίου 1913 πραγματοποιήθηκε η πρώτη παγκοσμίως πολεμική αποστολή ναυτικής συνεργασίας πάνω από τα Δαρδανέλλια, που αποτέλεσε σταθμό στην ιστορία των θαλάσσιων επιχειρήσεων. Ο Υπολοχαγός Μιχαήλ Μουτούσης και ο Σημαιοφόρος Αριστείδης Μωραϊτίνης πετώντας με υδροπλάνο Maurice Farman κατάρτισαν σχεδιάγραμμα των θέσεων του Τουρκικού Στόλου εναντίον του οποίου έριξαν τέσσερις βόμβες. Το γεγονός σχολιάσθηκε ευρέως από τον ελληνικό και διεθνή τύπο.

Στις 4 Απριλίου 1913 ο Ανθυπολοχαγός αεροπόρος Εμμανουήλ Αργυρόπουλος έχασε τη ζωή του λόγω πτώσης του αεροπλάνου του Bleriot ΧΙ, αποτελώντας τον πρώτο νεκρό της Ελληνικής Αεροπορίας και επισφραγίζοντας τη λήξη της αεροπορικής δράσης στους Βαλκανικούς Πολέμους του 1912-13.

Με την είσοδο της Ελλάδας στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό των συμμάχων διανοίχθηκαν νέες προοπτικές για την οργάνωση της Στρατιωτικής και Ναυτικής Αεροπορίας. Αμέσως μετά την εκπαίδευση του προσωπικού στις Αεροπορικές Σχολές του Σέδες και του Μούδρου, συγκροτήθηκαν οι πρώτες Ελληνικές Πολεμικές Μοίρες. Η 531 Μοίρα Διώξεως και η 532 και 533 Μοίρα Αναγνωρίσεως και Βομβαρδισμού πραγματοποιούσαν συνεχώς πτήσεις πάνω από τις εχθρικές γραμμές. Περιπολίες και αναγνωρίσεις, φωτογραφήσεις και συλλογή πολύτιμων πληροφοριών, καθώς και προσβολές των εχθρικών χαρακωμάτων συνέθεταν το πολεμικό τους έργο.

Το Ναυτικό Αεροπορικό Σώμα με τη Μοίρα Ζ εκτελούσε νυκτερινές επιδρομές στη μεθόριο, ανθυποβρυχιακές έρευνες και προσβολές στόχων ζωτικής σημασίας, ενώ εμπλέκονταν και σε αερομαχίες. Στις σημαντικότερες αποστολές περιλαμβάνονταν οι νυκτερινές επιδρομές στη χερσόνησο της Καλλίπολης-Κωνσταντινούπολης τον Ιούνιο του 1917, οι σφοδροί βομβαρδισμοί των θέσεων των αντιπάλων, η επιδρομή κατά των γερμανικών καταδρομικών “Γκέμπεν” και “Μπρέσλαου”,οι συνεχείς επιδρομές κατά τη μάχη του Σκρα Ντι Λέγκεν, καθώς και οι βομβαρδισμοί της Σμύρνης.

Στον αγώνα για την Ελευθερία και τον Πολιτισμό έπεσαν ηρωικά 17 αεροπόροι.

Το Μάιο του 1919 οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις με τη συναίνεση των συμμάχων αποβιβάσθηκαν στη Σμύρνη για την απελευθέρωση των υπόδουλων αδελφών και των ελληνικών εδαφών. Η Ελληνική Αεροπορία -παρά την πενιχρότητα των μέσων- συμμετείχε ενεργά στις επιχειρήσεις με τέσσερις Μοίρες της Στρατιωτικής Αεροπορίας και μία της Ναυτικής.

Απο το 1919 μέχρι το τέλος του 1922 ανέπτυξε πολύπλευρη δράση με αναγνωρίσεις, φωτογραφήσεις, πολυβολισμούς και βομβαρδισμούς, ενώ δεν έλειψαν και οι αερομαχίες, καλύπτοντας αποτελεσματικά ένα μέτωπο που το 1921 έφθανε τα 700 χλμ. Από τη δράση των Μοιρών ξεχωριστή θέση κατείχαν οι αποστολές βομβαρδισμού της Κιουτάχειας και του Εσκί Σεχήρ. Με αμείωτη ένταση η Ελληνική Αεροπορία υποστήριξε τόσο την προέλαση της Ελληνικής Στρατιάς, όσο και την μετέπειτα υποχώρησή της, εξαντλώντας τα όρια της απόδοσης των μέσων που διέθετε.

Αξιομνημόνευτη είναι η αερομαχία 12ης Ιουλίου 1922 κατά την οποία ο αεροπόρος Χριστόφορος Σταυρόπουλος κατέρριψε ένα τουρκικό Breguet βορειοανατολικά του Αφιόν Καραχισάρ.

Η ελληνική Αεροπορία ύστερα από σκληρούς αγώνες αποχώρησε μεταξύ των τελευταίων από την ιωνική γη. Για την υλοποίηση της “Μεγάλης Ιδέας” 23 αεροπόροι προσέφεραν τη ζωή τους ως τίμημα.

Μετά τη λήξη της Μικρασιατικής Εκστρατείας ακολούθησε μακρά ειρηνική περίοδος, κατά την οποία η Πολεμική Αεροπορία ανασυγκροτήθηκε και εκσυγχρονίσθηκε. Από το 1925 παρελήφθησαν νέοι τύποι αεροπλάνων αγγλικής και κυρίως γαλλικής κατασκευής (Gloster Mars Nighthawk (φώτο), Fairey ΙΙΙ F, Morane-Saulnier, Hawker Horsley, Avro 621 και 626 και Breguet Bre 19).

Σε συνεργασία με την αγγλική εταιρεία Blackburn Aeroplane ιδρύθηκε στο Φάληρο το Εργοστάσιο Αεροπλάνων, όπου κατασκευάσθηκαν τα υδροπλάνα Τ.3Α Velos και τα αεροσκάφη Atlas και Avro 504.

Στις 8 Ιουνίου 1928 σημειώθηκε ένα σημαντικό για τις δυνατότητες της τότε Ελληνικής Αεροπορίας επίτευγμα. Το κατάλληλα διασκευασμένο Breguet Bre 19 “ΕΛΛΑΣ”, με χειριστή Tον Υπολοχαγό Ευάγγελο Παπαδάκο και παρατηρητή το Συνταγματάρχη Χρήστο Αδαμίδη, απογειώθηκε απά το Τατόι και πραγματοποίησε σε 20 περίπου μέρες το γύρο της Μεσογείου, διανύοντας απόσταση 12.000 χλμ.

Το 1930 ιδρύθηκε το Υπουργείο Αεροπορίας και η ενοποιημένη πλέον Πολεμική Αεροπορία καθιερώθηκε ως αυτοτελής Κλάδος των Ενόπλων Δυνάμεων.

Πρώτος Υπουργός Αεροπορίας ορκίσθηκε ο Ελευθέριος Βενιζέλος επιφορτίζοντας τον έμπειρο αεροπόρο Αλέξανδρο Ζάννα με το έργο της συνολικής ανασυγκρότησης του Όπλου. Σε συνεργασία με το γλωσσολόγο Μανόλη Τριανταφυλλίδη καθιερώθηκαν οι νέες ονομασίες βαθμών που χρησιμοποιούνται έως σήμερα.

Το 1931 ιδρύθηκε στο Τατόι η Σχολή Αεροπορίας - μετέπειτα Σχολή Ικάρων - που υπήρξε το φυτώριο των νέων αξιωματικών: Η σύσταση της Μετεωρολογικής Υπηρεσίας, η οποία λειτουργεί απρόσκοπτα έως σήμερα, αποτέλεσε επίτευγμα ζωτικής σημασίας για την ασφάλεια των πτήσεων.

Το 1934 ιδρύθηκε το Γενικό Επιτελείο Αεροπορίας, ενώ στα πλαίσια του εκσυγχρονισμού παρελήφθησαν στη συνέχεια αεροπλάνα νέου τύπου, PZL Ρ.24, Dornier Do 22, Avro Anson, Potez Ρο 633, Henschel Hs 126, Fairey Battle και Bristol Blenheim, και εκτελέσθηκαν σημαντικά έργα υποδομής.

Με την κήρυξη του Ελληνοϊταλικού Πολέμου 77 ελληνικά αεροπλάνα πρώτης γραμμής κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν 463 ιταλικά. Παρά τη συντριπτική υπεροχή της Regia Aeronautica, η Ελληνική Αεροπορία χάρη στην απαράμιλλη αυτοθυσία των πληρωμάτων της και την επαρκή υποστήριξη του λοιπού προσωπικού ανέτρεψε από τις πρώτες ημέρες του πολέμου τα σχέδια του αντιπάλου, εφόσον κατόρθωσε να παρεμποδίσει τη δράση της Ιταλικής Αεροπορίας, να συγκεντρώσει πληροφορίες για τις κινήσεις του εχθρού, να καταστρέψει σημαντικές εχθρικές γραμμές ανεφοδιασμού και να παράσχει προστασία στα φίλια στρατεύματα.

Αξιομνημόνευτη είναι η αποστολή της 2ας Νοεμβρίου 1940 κατά την οποία ένα Breguet Bre 19, εκτελώντας χαμηλή πτήση κατά μήκος των αλβανικών συνόρων, εντόπισε την Ιταλική Μεραρχία Αλπινιστών, “Julia”, τη στιγμή ακριβώς που είχε εισδύσει στην Πίνδο και κινούνταν προς κατάληψη του Μετσόβου. Το γεγονός αυτό μετέβαλε ριζικά την κατάσταση του μετώπου υπέρ των Ελλήνων. Την ίδια μέρα ο Υποσμηναγός Μαρίνος Μητραλέξης κατά τη διάρκεια αερομαχίας, αφού εξάντλησε τα πυρομαχικά του, “έκρουσε” με την έλικα τού PZL του το πηδάλιο ενός τρικινητήριου ιταλικού βομβαρδιστικού με αποτέλεσμα αυτό να συντριβεί στο έδαφος.

Η δράση της Ελληνικής Αεροπορίας συνεχίσθηκε αμείωτη και κατά τη διάρκεια του επιθετικού αγώνα, ενώ αντιμετωπίσθηκε με επιτυχία και η μεγάλη εαρινή επίθεση το Μάρτιο του 1941. Η γερμανική εισβολή και η εκ προοιμίου άνιση σύγκρουση με τη Luftwaffe δεν εμπόδισε τους Έλληνες αεροπόρους να επιτελέσουν και πάλι στο ακέραιο το καθήκον τους. Από την Ελληνική Αεροπορία κατερρίφθησαν συνολικά 64 εχθρικά αεροσκάφη, ενώ πιθανολογήθηκε η κατάρριψη και άλλων 24. Το τίμημα για την Ελευθερία ανήλθε σε 52 νεκρούς αεροπόρους.

Από τις πρώτες ημέρες της εχθρικής κατοχής η Ελληνική Πολεμική Αεροπορία αρχίζει να ανασυγκροτείται στη Μέση Ανατολή με 5 αεροσκάφη AVRO ANSON που είχαν διαφύγει με τα πληρώματα τους στη Μ. Ανατολή μετά την κατάρρευση του μετώπου. Την ανώτατη διοίκηση της Ελληνικής Πολεμικής Αεροπορίας στη Μέση Ανατολή ασκεί το Υπουργείο Αεροπορίας το οποίο έχει έδρα το Κάιρο. Στη Γάζα της Παλαιστίνης δημιουργούνται μονάδες επισκευής και τεχνικής εκπαιδεύσεως. Στα κέντρα Νοτίου Ροδεσίας και Αφρικής παρέχεται εκπαίδευση σε δόκιμους χειριστές και άλλες τεχνικές ειδικότητες. Συγκροτούνται δύο ελληνικές μοίρες Διώξεως (όπως η μοίρα 336) από αεροσκάφη τύπου HURRICANE (ΧΑΡΙΚΕΗΝ) και ενεργούν μαζί με τις Συμμαχικές Αεροπορικές Δυνάμεις στον κοινό αγώνα που διεξάγεται στη Μ.Ανατολή.

Η πολεμική δραστηριότητα των ελληνικών μοιρών στη Μ. Ανατολή περιλαμβάνει συνοδείες νηοπομπών ανθυποβρυχιακές έρευνες, επιθετικές περιπολίες, αναγνωρίσεις, επιθέσεις και αναχαιτίσεις της εχθρικής αεροπορίας. Το θέρος του 1943 οι δύο ελληνικές μοίρες διώξεως παίρνουν μέρος στις μεγάλες επιδρομές που έχουν σχεδιάσει οι σύμμαχοι για την προσβολή γερμανικών στρατιωτικών στόχων στην Κρήτη, στρατηγικό ορμητήριο των Γερμανών προς τη Μ. Ανατολή. Οι θυσίες της Ελληνικής Αεροπορίας που αποσπούν το θαυμασμό του ελληνικού λαού και της τότε κυβερνήσεως είναι 86 αξκοί και υπξκοί.

Το Νοέμβριο του 1950 η Ελλάδα συνδράμει τα Ηνωμένα Έθνη στέλνοντας στη Νότια Κορέα το 13ο Σμήνος Μεταφορικών Αεροσκαφών που αποτελείται από οκτώ DACOTA C-47 και 67 αξκούς και οπλίτες. Μέχρι το Μάιο του 1955 το 13ο Ελληνικό Σμήνος πραγματοποιεί 2.916 πολεμικές αποστολές κάτω από δυσμενέστατες συνθήκες και διακρίνεται για την τόλμη και την αποφασιστικότητα των πληρωμάτων του. Οι απώλειες του ελληνικού σμήνους στη Νότιο Κορέα περιορίζονται σε 12 Αξκούς και Υπξκούς και τέσσερα αεροσκάφη.

Τα πληρώματα που συμμετέχουν και εναλλάσσονται περιοδικά σ’ αυτόν τον ανελέητο αγώνα, τιμούνται από τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών και τον πρόεδρο της Νοτίου Κορέας.


πηγές: 1 - 2


Διαβάστε περισσότερα: http://www.ellinikoarxeio.com/2010/11/20-hellenic-military-airforce.html#ixzz153R9nzMy

Δεν υπάρχουν σχόλια: