Τρίτη 20 Σεπτεμβρίου 2011

Το βραβείο Γκαίτε στον Άραβα ποιητή Άδωνι

Στον Άδωνι, το μεγαλύτερο Άραβα ποιητή, απονεμήθηκε το βραβείο Γκαίτε , με το σκεπτικό ότι μετέφερε την ευρωπαϊκή ποίηση στην αραβική κουλτούρα.

Ο Άδωνις διαβάζει στίχους από το ποίημα του «Ένας τάφος για τη Νέα Υόρκη» στο Βερολίνο το 2003. Ένα ποίημα που γράφτηκε στη δεκαετία του 1960, αλλά ήταν σχεδόν προφητικό για ό,τι θα ακολουθούσε τέσσερεις δεκαετίες αργότερα με τα τρομοκρατικά χτυπήματα της 11ης Σεπτεμβρίου. Θεωρείται ο μεγαλύτερος σύγχρονος Άραβας ποιητής. Γεννήθηκε το 1930 στο Κασαμπίν, ένα χωριό στη βορειοδυτική Συρία. Από μικρός αγαπούσε την ποίηση και τα γράμματα κι όταν κάποτε κατάφερε να απαγγείλει ένα ποίημα μπροστά στον Σύρο πρόεδρο και εκείνος τον ρώτησε τι θέλει ως ανταμοιβή, ο μικρός Άδωνις ή κατά κόσμο Αλί Αχμαντ Σαϊντ, του απάντησε χωρίς δισταγμό πως θα ήθελε να σπουδάσει.

Πράγματι σπούδασε φιλολογία στη Δαμασκό αλλά εξαιτίας των πολιτικών του φρονημάτων φυλακίστηκε για ένα χρόνο. Στη συνέχεια κατέφυγε στη Βηρυτό, όπου γνώρισε την μετέπειτα σύζυγό του, η οποία έμελε να εξελιχθεί σε μια από τις πιο σημαντικές κριτικούς της αραβικής λογοτεχνίας. Στη νέα του πατρίδα ο Άδωνις ήρθε σε επαφή με καλλιτέχνες και συγγραφείς από τους οποίους γνώρισε τα διάφορα ευρωπαϊκά και άλλα ρεύματα στη λογοτεχνία.

Ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση

Πέρα όμως από τη μεστή ποιητική του γραφή ο Άδωνις διαθέτει και ένα βαθύ πολιτικό βλέμμα. Σε συνέντευξή του προς την Deutsche Welle το 2001 είχε δηλώσει για τις εξελίξεις στον αραβικό κόσμο:

«Εάν δεν αλλάξουν οι πολιτικοί συσχετισμοί στις αραβικές χώρες, εάν οι ηγέτες μας δεν σκεφθούν το λαό, εάν συνεχίσουν να ασχολούνται με τη διατήρησή τους στην εξουσία, εάν συνεχίσουν να σκέφτονται ότι ο λαός είναι μόνο το μέσο για να κρατήσουν την εξουσία, τότε θα ζήσουν καταστροφές που κανείς δεν είναι σε θέση να προβλέψει».

Δέκα χρόνια αργότερα οι δηλώσεις του μοιάζουν περισσότερο επίκαιρες από ποτέ. Ο Άδωνις είναι πεπεισμένος για τον κοσμικό χαρακτήρα των αραβικών κρατών και κάποτε μιλώντας στην εβδομαδιαία γερμανική εφημερίδα Die Zeit δήλωσε: «Όταν η θρησκεία δεν επιβάλλει τι θα πρέπει να γίνει, η αραβική κουλτούρα είναι καταπληκτική».

Ο Άδωνις ζει πλέον μόνιμα στο Παρίσι και πηγαινοέρχεται στη Βηρυτό. Το βραβείο Γκαίτε του απονέμεται με το σκεπτικό ότι κατάφερε να φέρει πιο κοντά την Ανατολή με τη Δύση. Όπως όμως ο ίδιος λέει:

«Η Ανατολή και η Δύση είναι δυο έννοιες, που χωρίζονται περισσότερο ιδεολογικά παρά γεωγραφικά».

Δεν υπάρχουν σχόλια: