Τετάρτη 13 Ιουλίου 2011

Χρήση των συμβόλων στο ινδικό χορό

Ο χορός Μπάρατα Νάτυαμ, προσφέρει μέσα από τη δομή των χορογραφιών, τον τόπο, δημιουργεί την υποδομή ξεδιπλώματος αυτών των τοπίων, επιτρέπει να κυλήσει ο χρόνος που χρειάζεται για να συνειδητοποιήσει ο θεατής ότι δεν είναι απλός θεατής, αλλά μέρος του τοπίου και των μύθων.
Ο άνθρωπος, μας λένε αυτοί οι μύθοι, κινείται στο χώρο γη, δέσμιος της διάστασης του χρόνου, και της διαχωριστικότητας, των νόμων του χώρου. Όμως συγχρόνως βιώνει τη διάσταση του άπειρου και του αιώνιου. Όσο είναι δέσμιος των αισθήσεων και του νου του, όσο δρα κάτω από συγκεκριμένη μηχανιστική ψυχική και νοητική συμπεριφορά, όσο ταυτίζεται με το σώμα του και τα πιστεύω του, τόσο απομονώνεται από τη διάσταση άπειρο και αιώνιο.
Ο νους λειτουργεί πάντα τριαδικά, όπως και το τοπίο. Υποκείμενο, αντικείμενο και διαδικασία. Εγώ, βλέπω αυτό το τοπίο. Είναι φαινομενική αυτή η πεποίθηση. Ισχύει, γιατί το υποκείμενο δεν έχει συνειδητοποιήσει βαθύτερά στρώματα εαυτού. Στον πυρήνα του εαυτού, σε αυτή τη διάσταση της συνείδησης καλούν οι θεοί, πέρα από τους περιορισμούς διαχωριστικότητας που εμπεριέχει ο κάθε εξωτερικός χώρος. Ο χώρος είναι ένας, χωρίς αρχή και τέλος, χωρίς μέτρο. Το τοπίο είναι ένα. Μέσα σε αυτόν αναπτύσσονται οι περιορισμοί και η διαχωριστικότητα. Οι τόποι και τα τοπία υπάρχουν μόνο φαινομενικά, μέσα σ’ αυτόν τον ίδιο το συλλογικό χώρο.
Πώς να γίνει αυτή η καταβύθιση; Πώς να ξεπεραστεί ο περιορισμός του χρόνου, πώς να ξεφύγει κανείς από το παρελθόν και το μέλλον;
Σταματώντας την ταύτιση με το σώμα λέει ο Κρίσνα, όταν ζητάει από τις βοσκοπούλες να βγούνε γυμνές.
Ξυπνώντας από το λήθαργο λέει ο Βίσνου αφού ο ίδιος ονειρεύεται τους γήϊνους.
Αναζήτηση της πληρότητας και της ευδαιμονίας μέσα στο είναι, στη διάσταση του αιώνιου και του άπειρου, λέει ο Κρίσνα με τη φλογέρα του.
Η δράση χωρίς προσκόλληση απελευθερώνει από τους περιορισμούς του χώρου, λέει ο Κρίσνα στον Άρτζουνα κατά τη διάρκεια της μάχης.
Όλοι αυτοί οι μύθοι, όπως και η ίδια η τέχνη του χορού Μπάρατα Νάτυαμ, φανερώνουν κατά την άποψή μου, τη δυνατότητα μιας οπτικής μετατόπισης. Μιας αλλαγής του βλέπειν. Ποιος βλέπει; Τί είναι εξωτερικός χώρος; Αυτό που ξεδιπλώνεται από τα μάτια μου μπροστά;
Ο Βίσνου, ο Κρίσνα, ο Σίβα και οι σοφοί όλου του κόσμου, λένε ότι ο βλέπων κρύβεται στο βάθος του είναι και για να βλέπει καλά θα πρέπει να καθαρίσει ο φακός του νου, ο οποίος από τη φύση του είναι ακάθαρτος και παραμορφωτικός, τροφοδοτώντας το βλέποντα με αλλοιωμένα στοιχεία πληροφοριών. Άλλωστε, και στα αρχαία ελληνικά, Θέω θα πει βλέπω, και ως βλέποντα όρισαν το θεό.
Έτσι, μετατοπίζοντας την αίσθηση του βλέπειν από τα μάτια και το νου, σε πιο εσωτερικές διεργασίες συνειδητότητας του εσωτερικού χώρου, καλούμαστε να συνειδητοποιήσουμε ότι κάθε τοπίο εμφανίζεται και σβήνει μέσα στο διευρυμένο χώρο της συνείδησης μέσα, στη διάσταση του αιώνιου και του άπειρου.
Και, όπως λένε οι μύθοι και οι σοφοί, αυτή η διάσταση, χωρίς πριν και μετά, χωρίς εδώ και εκεί, χωρίς γιατί και χωρίς αποτέλεσμα είναι η διάσταση του τώρα.

Δεν υπάρχουν σχόλια: