Τόμας Έντουαρντ Λόρενς (16 Αυγούστου 1888)

Ο Τόμας Έντουαρντ Λόρενς (Thomas Edward Lawrence) ήταν βρετανός αρχαιολόγος, στρατιωτικός και συγγραφέας, που έμεινε γνωστός ως ο Λόρενς της Αραβίας. Γεννήθηκε στο Τρέμαντοκ της Ουαλίας το 1888 και πέθανε στην κομητεία του Ντόρσετ το 1935.

Με την έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, ο Λόρενς προσελήφθη ως πολιτικός υπάλληλος στο Τμήμα Χαρτογράφησης του υπουργείου Στρατιωτικών στο Λονδίνο και ανέλαβε να συντάξει στρατιωτικό χάρτη του Σινά. Κατόρθωσε να καταταγεί στον στρατό και να σταλεί από τον λόρδο Κίτσενερ, το 1916, στις μυστικές στρατιωτικές υπηρεσίες του Καΐρου με το βαθμό του αξιωματικού. Από εκεί ζήτησε και τον έστειλαν στην Αραβία, όπου έπαιρνε μεγάλες διαστάσεις η επανάσταση εναντίον των Οθωμανών. Εκεί, εισήλθε στην υπηρεσία της ανωτάτης αγγλικής διοίκησης στη Μέση Ανατολή και πολέμησε εναντίον των Τούρκων, επικεφαλής ομάδων άτακτων Αράβων.

Στην άγονη Αραβία, ο Λόρενς κατάφερε να αντέξει σε κακουχίες δυσανάλογες προς το ασθενικό παρουσιαστικό του και διέσχισε πεζός ή με άλογο περισσότερα από 1.700 χιλιόμετρα. Ως υπερασπιστής της αραβικής ανεξαρτησίας, ο Λόρενς συνέβαλε αποφασιστικά στη νίκη εναντίον των Τούρκων.

Υπέρασπίστηκε τη χώρα των συμπολεμιστών του Αράβων σαν δεύτερη πατρίδα του και δίπλα στον πρίγκιπα Φεϋζάλ διηύθυνε ουσιαστικά τις επιχειρήσεις των επαναστατών εναντίον των Τούρκων. Έπεισε τους νομάδες τυφεκιοφόρους να κατευθυνθούν με θάρρος προς τον Βορρά και να αποκόψουν τις συγκοινωνιακές αρτηρίες προς τη Μεδίνα. Ήταν μόνο είκοσι επτά ετών τότε, αλλά η δραστηριότητα του ήταν εξαιρετική. Οργάνωνε και εκτελούσε τις επιθέσεις κατά των σιδηροδρομικών συρμών και διηύθυνε τη μάχη του Ουάλτ, όπου οι Τούρκοι έπαθαν τη μεγαλύτερη καταστροφή τους σε ανοικτό πεδίο.

Από κει και πέρα, ο Λόρενς της Αραβίας οδηγούσε τους Άραβες από νίκη σε νίκη και η αγάπη των Αράβων στο πρόσωπό του ήταν μεγάλη. Έδειξε πολλές διοικητικές αρετές και κέρδισε την εμπιστοσύνη των συμπολεμιστών του της ερήμου. Σε πολιτικό επίπεδο, υποστήριξε τη συνεννόηση μεταξύ των αραβικών λαών καθώς και την απόδοση των εδαφών της Μέσης Ανατολής σε αυτούς προκειμένου να δημιουργήσουν δικά τους, αυτοδιοικούμενα κράτη.

Επικηρύχθηκε από τους Τούρκους, οι οποίοι πάση θυσία ήθελαν να εξοντώσουν τον "Ελ Λόρενς" όπως τον ονόμαζαν, για το ποσό των 100.000 λιρών. Το Νοέμβριο του 1917 ο Λόρενς συνελήφθη από τους Τούρκους καθώς ενεργούσε αναγνώριση της περιοχής με αραβική ενδυμασία. Τον αναγνώρισαν όμως, τον συνέλαβαν και κατά τον ίδιο τον βίασαν, κατόρθωσε όμως τελικά να δραπετεύσει.

Παρ' όλα αυτά, ο Λόρενς συνέχισε τις επιτυχείς πολεμικές επιχειρήσεις, κατά τις οποίες οι Άραβες κέρδισαν βαθμιαία εδάφη προς Βορράν. Ο Λόρενς προήχθη μέχρι τον βαθμό τού αντισυνταγματάρχη και τιμήθηκε με το Παράσημο των Διακεκριμένων Υπηρεσιών.

Όταν ο αραβικός στρατός έφθασε στη Δαμασκό, πριν κι από τους Άγγλους, τον Οκτώβριο του 1918, ο Λόρενς ήταν καταπονημένος σε μεγάλο βαθμό.

Η μυθιστορηματική ζωή του Λόρενς, ο παράξενος χαρακτήρας του και τα επιτεύγματά του έπλασαν ένα μύθο γύρω από το πρόσωπό του.
Ο Άγγλος σκηνοθέτης του κινηματογράφου, Ντέιβιντ Λιν (Sir David Lean), κέρδισε το βραβείο Όσκαρ σκηνοθετώντας την ταινία με θέμα τη ζωή του Λόρενς της Αραβίας, με τίτλο Ο Λόρενς της Αραβίας (Lawrence of Arabia) (1962) και πρωταγωνιστή τον Πήτερ Ο' Τουλ (Peter O’Toole).

wikipedia