Ένα γιγάντιο τζαμί στην Κωνσταντινούπολη

Στο ασιατικό τμήμα της Κωνσταντινούπολης άρχισε να χτίζεται ένα τζαμί που θα διαθέτει τους ψηλότερους μιναρέδες στον κόσμο. Οι επικριτές του σχεδίου το θεωρούν ένα βήμα ακόμα προς μια πιο ισλαμική Τουρκία.

Ο ψηλότερος λόφος της Κωνσταντινούπολης βρίσκεται στο προάστιο Τσάμλιτσα, στο ασιατικό τμήμα της πόλης. Ο κόσμος σκαρφαλώνει στην κορφή του για να απολαύσει τη θέα της μεγαλούπολης. Και κυρίως τα πιο χαρακτηριστικά σύμβολα της ΚΠολης, τους μιναρέδες των ιστορικών τζαμιών από την εποχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Στο μέλλον ενδέχεται όλα τα βλέμματα να στρέφονται στο λόφο της Τσάμλιτσα. Γιατί εκεί ακριβώς πρόκειται να χτιστεί ένα «θεόρατο» τζαμί, που «θα μπορεί να το δει κανείς από κάθε γωνιά της ΚΠολης», όπως ανακοίνωσε ο Τούρκος πρωθυπουργός Ταγίπ Ερντογάν. Οι εργασίες ανέγερσης ξεκίνησαν τον Μάρτιο. Σύμφωνα με την τουρκική εφημερίδα Today’s Zaman το οικόπεδο έχει έκταση 15.000 τ.μ., το κόστος κατασκευής υπολογίζεται στα 43 εκατομμύρια ευρώ και το αχανές τζαμί θα χωρά 30.000 πιστούς.
«Το σχέδιό μας είναι μεγαλόπνοο, όσον αφορά το μέγεθος. Θα φτιάξουμε ένα θόλο μεγαλύτερο απ’ αυτούς που κατασκεύασαν οι πρόγονοί μας», λέει στην εφημερίδα Χουριέτ ο πρώτος αρχιτέκτονας του τζαμιού Χατζή Μεχμέτ Γκιουνέρ. «Το τζαμί θα έχει τους ψηλότερους μιναρέδες στον κόσμο. Θα ξεπερνούν ακόμα και τους μιναρέδες του τζαμιού της Μεδίνας που έχουν ύψος 105 μέτρα.»
«Ο Ερντογάν προσπαθεί να συναγωνιστεί τους σουλτάνους»

Ο Oguz Öztuzcu, πρώην πρόεδρος της ανεξάρτητης Ένωσης Αρχιτεκτόνων στην ΚΠολη

Τα σχέδια για το θηριώδες τζαμί έχουν πολλούς επικριτές. «Ο Ερντογάν πήρε μόνος του την απόφαση για το τζαμί στην Τσάμλιτσα. Συνήθως για να πετύχει κανείς το καλύτερο αποτέλεσμα ζητά τη συνεργασία πολεοδόμων, αρχιτεκτόνων και πανεπιστημίων», λέει μιλώντας στη DW ο Όουζ Εζτουζσού, πρώην πρόεδρος της ανεξάρτητης Ένωσης Αρχιτεκτόνων στην ΚΠολη. Και επισημαίνει ότι η επιτροπή που επέλεξε το καλύτερο αρχιτεκτονικό σχέδιο αποτελούνταν από κυβερνητικούς υπαλλήλους. «Όλες οι αποφάσεις είχαν ληφθεί εκ των προτέρων, το μέγεθος, το στιλ, η τοποθεσία. Δεν επρόκειτο για πραγματικό διαγωνισμό.»
Σύμφωνα με τον Εζτουζσού εξάλλου το νέο τέμενος θα είναι κάτι σαν αντίγραφο του Μπλε Τζαμιού, του περίφημου συμβόλου της ΚΠολης. «Ο Ερντογάν προσπαθεί να συναγωνιστεί τους σουλτάνους. Όταν όμως κανείς αντιγράφει σύμβολα, υποβαθμίζει τα πρωτότυπα.» Και υπενθυμίζει ότι με τις σημερινές τεχνικές δυνατότητες δεν είναι δύσκολο να ξεπεράσει κανείς τις επιδόσεις μιας οικοδομικής τέχνης που έχει ηλικία 400 ετών. «Δεν είναι δυνατόν να αναμετρηθεί κανείς σήμερα με έναν παλιό λιθοξόο.» Για τον Εζτουζσού το καινούργιο τζαμί θα είναι σύμβολο άγνοιας και στενομυαλιάς και όχι σοφίας και γνώσης.

Ένα αντίγραφο του περίφημου Μπλε Τζαμιού;

Ωστόσο υπάρχουν και άλλες απόψεις. Για τον Εργκίν Κιουλούνκ, πρόεδρο της Ένωσης για την Κατασκευή και Διατήρηση των Τζαμιών και Πολιτιστικών Κέντρων της ΚΠολης, η ανέγερση του νέου τεμένους είναι αναγκαία: «Στην ασιατική πλευρά της πόλης λείπει ένα τζαμί με μέγεθος που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες των πιστών.» Ο Κιουλούνκ απορρίπτει και την κατηγορία ότι ετοιμάζεται ένα αντίγραφο του Μπλε Τζαμιού. «Θέλαμε ένα κλασσικό τζαμί με θόλο, οπότε η ίδια η οικοδομική τεχνική επιβάλλει ένα αποτέλεσμα που θα μοιάζει με τα ιστορικά τζαμιά της ΚΠολης», δηλώνει στην εφημερίδα Χουριέτ.
Σύμβολο μιας πιο θρησκευόμενης Τουρκίας;
Οι αντίπαλοι του καινούργιου τζαμιού τονίζουν από την πλευρά τους τον πολιτικό συμβολισμό που θα έχει. Χτίζεται με σκοπό «να συμβολίζει την εποχή του AKP (σημ.: του συντηρητικού κόμματος του Ερντογάν)», είπε σε συνέντευξή του στη Χουριέτ ο ίδιος ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Πολεοδομίας Ερντογάν Μπαϊρακτάρ. Ο Εζτουζσού μιλά για ένα βήμα προς μια πιο ισλαμική Τουρκία. Το ισλαμικό AKP θέλει γενικά να κάνει πιο εμφανές το Ισλάμ στην ΚΠολη, λέει στη DW και ο Μεσούτ Γεγκέν, κοινωνιολόγος στο Πανεπιστήμιο Σεχίρ της ΚΠολης. «Ωστόσο δεν πιστεύω ότι το νέο τζαμί θα είναι ένα σημάδι για ότι η Τουρκία συνολικά γίνεται πιο οπισθοδρομική ή πιο ευσεβής. Θα αντικατοπτρίζει απλά την προσωπικότητα του Ερντογάν που είναι αυταρχική.» Σίγουρα ο Τούρκος πρωθυπουργός, καταλήγει ο Γεγκέν, θέλει να αφήσει ένα αρχιτεκτονικό μνημείο που θα επιβιώσει της κυβερνητικής του θητείας.»
Senada Sokollu / Σπύρος Μοσκόβου

Υπεύθυνος σύνταξης: Στέφανος Γεωργακόπουλος


via:  http://www.dw.de/%CE%AD%CE%BD%CE%B1-%CE%B3%CE%B9%CE%B3%CE%AC%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BF-%CF%84%CE%B6%CE%B1%CE%BC%CE%AF-%CF%83%CF%84%CE%B7%CE%BD-%CE%BA%CF%89%CE%BD%CF%83%CF%84%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%B9%CE%BD%CE%BF%CF%8D%CF%80%CE%BF%CE%BB%CE%B7/a-17050035