ΜΑΝΟΣ ΧΑΤΖΙΔΑΚΙΣ (+15 ΙΟΥΝΙΟΥ 1994)

Κοντέσσα Εστερχάζυ (Countess Esterhazy)

Τίτλος : “Το χαμόγελο της Τζοκόντας”
Έργο 22
Δέκα τραγούδια στο ίδιο κλίμα για ορχήστρα
Διάρκεια : περίπου 28 λεπτά
Διαθεσιμότητα Ηχογραφήσεων : υψηλή.

Πρόκειται για ένα ορχηστρικό δείγμα γραφής που περιλαμβάνει δέκα καθαρά ορχηστρικά κομμάτια και το οποίο είναι από πολλές απόψεις ανυπέρβλητο: το χρώμα είναι εν πολλοίς ελληνικό, είναι όμως τέλεια αναμεμειγμένο με τη δυτική τέχνη και η θεματογραφία είναι μοιρασμένη ανάμεσα στους δύο αυτούς διαφορετικούς κόσμους. Το έργο σα σύνολο παρουσιάζει τέτοιο μεγάλο πλήθος ιδεών και μουσικών εικόνων που εύκολα εντυπωσιάζει και τον πιο απαιτητικό ακροατή κλασικής μουσικής και όχι μόνον. Το έργο τελείωσε το 1964 και, σύμφωνα με τον ίδιο τον συνθέτη, αφηγείται τις φανταστικές ιστορίες μίας μοναχικής γυναίκας που ο ίδιος είχε εντελώς τυχαία συναντήσει στη Νέα Υόρκη το Φθινόπωρο του 1963 σε μία φαντασμαγορική παρέλαση στην 5η λεωφόρο. Μέρος της έμπνευσης του έργου μοιράζεται ένα συγγενικό θέμα του Βιβάλντι που “στριφογύριζε” τότε στο μυαλό του συνθέτη με επιμονή, καθώς και το έργο του Ντα Βίντσι “Τζοκόντα” που είχε δει στο εξώφυλλο ενός βιβλίου σε μία βιτρίνα βιβλιοπωλείου περνώντας για να φύγει από την παρέλαση αυτή της 5ης λεωφόρου.

Σε αρκετές περιπτώσεις χρησιμοποιούνται κλασικοί ήχοι που είναι διαδεδομένοι στη μουσική τζαζ : τρομπέτα με σορντίνα, βαϊμπράφωνο, κόντρα μπάσο πιτσικάτο και διάφορα τέτοια. Πρέπει οπωσδήποτε να τονίσω ότι τα παραπάνω ηχοχρώματα των “μη δυτικών” – ας μου επιτραπεί – οργάνων συνδυάζονται με τέτοια απίστευτη τελειότητα με τους κλασικούς ήχους της ορχήστρας που μένει κανείς με το στόμα ανοικτό, όταν αρχίσει να συνειδητοποιεί τι ακούει! Εδώ αρχίζει ο μύθος του Μάνου Χατζιδάκι – ο οποίος δεν πρόκειται να τελειώσει πότε … Οι μελωδίες, άλλοτε θυμίζουν δυτικότεχνα έργα και άλλοτε ελληνική λαϊκή μουσική, ο συνδυασμός που οδηγεί τον ακροατή στην τελειότητα. Οι εμπνεύσεις που συνδέουν διαφορετικές φράσεις και γενικά αλλάζουν το στιγμιαίο ακουστικό-ψυχολογικό κλίμα είναι καταπληκτικές και βαλμένες “με μαγικό χέρι”. Το αρμονικό υπόβαθρο συνδυαζόμενο με την καταπληκτική ενορχήστρωση δίνουν τη χαριστική βολή στον εμβρόντητο ακροατή. Ποτέ δεν ήταν δυνατόν να καταφέρει κάποιος να συνδυάσει ομάδες ήχων, ομάδες εκφραστικών ιδεών, ομάδες μουσικών κόσμων και ομάδες εκφραστικών στυλ με τόσο αριστουργηματικό τρόπο δίνοντας τέτοια αίσθηση ροής στα πλαίσια όλου του έργου, αλλά και τέτοια τελική μουσικό-τεχνική ομοιογένεια η οποία συνδυάζεται με μεγάλη ποικιλία μέσων και εκφράσεων που προκαλεί τεράστια τελική εντύπωση.

http://efhbos.wordpress.com/2009/03/16/giocondassmile/