Το Φλαμένκο, Τέχνη Ισπανική, Ψυχή Τσιγγάνικη

Για χιλιάδες χρόνια ο ισπανικός πολιτισμός είναι φημισμένος για τον μουσικό και χορευτικό του πλούτο, από την προϊστορική εποχή στην Ιβηρική χερσόνησο μέχρι και τις μέρες μας και στη μητρόπολη και στις πρώην αποικίες. Ιστορικοί της Ρώμης έγραψαν για τις delicias, τις νέες του Cadiz που τις κουβαλούσαν στη Ρώμη για να χορέψουν για την αριστοκρατία. Σε αυτό το υπόστρωμα άνθισαν και οι πολιτισμικές επιρροές της μακράς αραβικής κατοχής. Φημολογείται πως η πρώτη ευρωπαϊκή Σχολή Χορού ιδρύθηκε στην Κόρδοβα, υπό τη διεύθυνση κάποιου Al Zyriab, (Το Μαυροπούλι, στα αραβικά), πρόσφυγα από τη Βαγδάτη, όπου ήταν στην αυλή του Χαρούν Αλ Ρασίντ στο τέλος του 18ου αιώνα. Μερικοί υποστηρίζουν πως ήταν και ο δημιουργός της κιθάρας, εξελίσσοντας κάποιο αραβικό μουσικό όργανο. Ακόμα και αν αυτό είναι μύθος, έχει γερές ιστορικές βάσεις. Ήδη από τον 13ο αιώνα κάποιος βορειοαφρικανός συγγραφέας έγραφε: «Η τέχνη της κατασκευής μουσικών οργάνων έχει φτάσει στην Ανδαλουσία, κυρίως στη Σεβίλλη, σε τέτοια τελειότητα και υψηλά επίπεδα παραγωγής που το γεγονός πως στη Βόρεια Αφρική έχουμε τέτοια όργανα οφείλεται στο ότι τα φέρνουμε από την Ισπανία» Επίσης πιστεύεται πως η ευρωπαϊκή παράδοση των τροβαδούρων προέρχεται από την ίδια ρίζα, όπως αυτή μετεξελίχτηκε από μιαν άλλη πολύ παλιότερη, την αρχαία ελληνική: έχει καταγραφεί πως το 1064, μετά την πολιορκία και την άλωση του Μπαρμπάστρο, τότε πολιτείας αραβικής νότια των Πυρηναίων, τα στρατεύματα των Νορμανδών και Ακουιτάνιων νικητών απήγαγαν και μετέφεραν στην Ακουιτανία χίλιες κοπέλλες qiyan, δηλαδή Αραβο-Ίβηρες τραγουδίστριες.

Το φλαμένκο, βέβαια, δεν είναι αποκλειστικά χορευτική τέχνη, και ιστορικά ο χορός δεν ήταν ποτέ το κέντρο του. Κέντρο του ήταν το τραγούδι (cante). Στην αρχή το τραγούδι ήταν χωρίς συνοδεία οργάνων (a palo seco), αργότερα προστέθηκε η κιθάρα για να συνοδεύει τον τραγουδιστή (el cantaor) και τελικά, ο χορευτής ή η χορεύτρια (bailaor ή bailaora) έγιναν το κεντρικό πρόσωπο. Οι λέξεις cantaor και bailaor προέρχονται από τις ισπανικές λέξεις cantador και bailador με αποβολή του d στην τσιγγάνικη ιδιόλεκτο και την ανδαλουσιανή ντοπιολαλιά. Μπορεί να υπάρχουν και άλλοι εκτελεστές, κρουστών (percussionistas) που δίνουν τον ρυθμό με παλαμάκια  (palmas) ή χτυπώντας τα δάχτυλα (pitos), ή χτυπώντας με ένα ξύλο ένα ξύλινο κουτί (cajon). Πρέπει να τονίσουμε τη σημασία των χτυπημάτων από τα πόδια των χορευτών που λειτουργούν σαν ένα πολύ σπουδαίο κρουστό. Αυτό το «όργανο» λέγεται soniquete, είναι βασικό συστατικό του φλαμένκο και συχνά ενισχύεται με την ειδική κατασκευή του ξύλινου χορευτικού πάλκου.
http://www.windmillstravel.com/gr/article.php?id=422&rel=outgoing&r=66