«Ο Πολιτισμός γεννήθηκε πριν από αρκετά χρόνια, αρκετά ώστε
κανείς να μη ξέρει πότε ακριβώς. Πρωτότοκος γιος, γεννήθηκε από τον
έρωτα δυο γυναικών: της Ζωής και της Σκέψης. Παιδί ατίθασο και
κυκλοθυμικό, ωστόσο χαϊδεμένο ως το πρώτο αρσενικό της οικογένειας. Ήταν
πάντοτε ιδιαιτέρως κοινωνικός και από πολύ μικρή ηλικία γνωρίστηκε με
όλους παντού. Μεγάλωσε μαζί με την Τέχνη, κόρη της Δημιουργίας και της
Έμπνευσης, σχεδόν συνομήλική του. Η Τέχνη ακόμα και σήμερα αποτελεί τον
μεγάλο έρωτα της ζωής του, συνοδοιπόρο και παντοτινό σύντροφο. Παιδιά
και τα δύο χωρίς πατέρα. Συχνά ξεχνάμε την πραγματική τους καταγωγή.
Τότε διάφοροι τυχοδιώκτες διεκδικούν, ευτυχώς ανεπιτυχώς στο τέλος, την
πατρότητα και των δύο, μετατρέποντας τον αιώνιο γάμο σε μια φριχτή
αιμομιξία και τα άπειρα παιδιά τους στα φριχτότερα τέρατα. Ο Πολιτισμός
και η Τέχνη προστατεύουν και διεκδικούν την ταυτότητα και την
ακεραιότητά τους κάθε φορά που αυτές απειλούνται μέσα από διαδικασίες
απομυθοποιήσεων που στόχο έχουν να θρυμματίσουν τις ανέπνευστες
ρητορικές των επίδοξων πατεράδων».
Δεν θα μπορούσα να φανταστώ καλύτερη εισαγωγή από αυτήν για την έκθεση «Πολιτισμός», την οποία θα φιλοξενήσει αυτό το καλοκαίρι το metamatic:taf. Ο Αλέξιος Παπαζαχαρίας, των Bijoux de Kant, δίνει τη δική του ερμηνεία στην έννοια του πολιτισμού, αναζητώντας τα «γένη και τις πτώσεις» του, μέσα από έργα ζωγραφικής, γλυπτικής, βίντεο και φωτογραφίας.
Γιατί ονόμασες την έκθεση «γένη και πτώσεις»;
Μου αρέσουν πολύ οι λέξεις που έχουν περισσότερες από μία σημασίες, επειδή οι έννοιες από συγκεκριμένες γίνονται αφηρημένες. Στην προκειμένη περίπτωση, η πτώση δεν έχει αρνητική σημασία, αλλά αφορά σε μία μετατόπιση, σε μία αλλαγή. Εδώ αναφέρομαι στα γένη και τις πτώσεις της γραμματικής. Με ενδιαφέρει πολύ αυτή η προσέγγιση. Είναι σαν να προσωποποιείς πράγματα, τα οποία στην πραγματικότητα δεν μπορείς να τα φωνάξεις, να τα καλέσεις με το όνομά τους.
Ποιο είναι το concept της έκθεσης; Τι επιθυμείς να μεταδώσεις στον θεατή;
Η έκθεση αυτή είναι ουσιαστικά μία αισθητική εμπειρία. Σαν να κλίνεις κάποια χαρακτηριστικά που έχουν ταυτιστεί με την έννοια «πολιτισμός». Εγώ τα διαχειρίζομαι σαν ένα οικογενειακό άλμπουμ του πολιτισμού. Η έκθεση κινείται σε πολλά επίπεδα και κάθε έργο έχει τη δική του θεματική. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά, όπως είναι για παράδειγμα το χιούμορ. Όλα τα έργα έχουν χιούμορ. Θα έλεγα μάλλον ότι διατηρείται μία ισορροπία ανάμεσα στο χιούμορ και την ειρωνεία. Επίσης σε όλα τα έργα υπάρχει μία ασάφεια, καθώς δεν μου αρέσει καθόλου η περιγραφικότητα. Κάθε ένα από τα έργα επιδέχεται δεύτερης ή και τρίτης ανάγνωσης.
Ιδιαίτερο ρόλο στην έκθεση παίζει και η σεξουαλικότητα...
Φυσικά! Για να υπάρχει πολιτισμός, είναι απαραίτητη η σεξουαλικότητα. Πολιτισμό έχουμε από τότε που αρχίσαμε να έχουμε τέχνη και η τέχνη προέκυψε από έναν πόθο, από μία δυνατή επιθυμία. Για παράδειγμα, οι πρώτοι άνθρωποι ζωγράφιζαν βουβάλια μέσα στα σπήλαια, για να εκφράσουν την επιθυμία τους να βρουν βουβάλια για να τραφούν. Ήταν ένας πόθος. Και ο πιο δυνατός και χαρακτηριστικός πόθος είναι ο σεξουαλικός. Πάντως, θα πρέπει να τονίσω ότι στην έκθεση, το σεξ δεν είναι ο πρωταγωνιστής. Για να το πω πιο απλά, το σεξ είναι η φόρμα και όχι το κέικ. Το σεξ είναι ένας οδηγός που χρησιμοποίησα για να «χτίσω» την έκθεση.
Το θέμα της έκθεσης συνδέεται και με την κοινωνική κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα;
Ναι, είναι μία έκθεση αρκετά δηκτική. Υπάρχει το σχόλιο, αλλά σε πιο ήπια μορφή σε σχέση με τη συμμετοχή μου στην προηγούμενη re-map για παράδειγμα, όπου είχα αναρτήσει μία ελληνική σημαία, όπου το μπλε χρώμα είχε αντικατασταθεί με μαύρο και το λευκό με ασημί. Ξέρεις, θα ήθελα να πω ένα πράγμα: Δεν αντέχω πια σε αυτή τη χώρα με όλα αυτά τα φασιστόμουτρα...
Πιστεύεις ότι η κρίση ευθύνεται γι’ αυτή τη νοοτροπία;
Πιστεύω ότι αυτή η νοοτροπία δεν είχε αποβληθεί ποτέ και απλώς επανήλθε στην επιφάνεια. Στα ζόρια ρίχνεις το φταίξιμο σε ό,τι δεν μπορείς να καταλάβεις. Οι άνθρωποι είναι δυστυχισμένοι, η παιδεία είναι ανύπαρκτη και όλα αυτά οδηγούν σε αυτούς τους τρόπους σκέψης. Διαπιστώνω ότι οι άνθρωποι στην Ελλάδα δεν μπορούν να συνεργαστούν και δεν είναι σε θέση να καταλάβουν τον διπλανό τους.
Παρά την κατάσταση που περιγράφεις, υπάρχει κάτι που να σε κάνει να αισθάνεσαι αισιόδοξος;
Ναι, αυτό που μου δίνει αισιοδοξία – και είναι μάλλον το μόνο αισιόδοξο στοιχείο που βλέπω γύρω μου – είναι ότι οι σκεπτόμενοι άνθρωποι δημιουργούν κοινότητες. Καλλιτεχνικές κολλεκτίβες και άλλες... Υπάρχει μία νέα γενιά ανθρώπων που έχει αρχίσει να λειτουργεί όπως μία παλαιότερη γενιά: δίνει λιγότερη σημασία στην κατανάλωση και τις υλικές αξίες. Πιστεύω λοιπόν ότι σιγά-σιγά θα επιστρέψουμε σε ένα μοντέλο πιο συγκρατημένο. Τα τελευταία χρόνια είχαμε υπερεκτιμήσει την έννοια της ιδιοκτησίας. Έπρεπε όλοι να έχουμε το δικό μας σπίτι, το δικό μας αυτοκίνητο, να μην μοιραζόμαστε τίποτα. Οπωσδήποτε υπάρχει ανάγκη για ιδιοκτησία, αλλά νομίζω ότι πρέπει να πατήσουμε λίγο φρένο.
Ο Αλέξιος Παπαζαχαρίας της ομάδας bijoux de Kant έχει την επιμέλεια της έκθεσης «Πολιτισμός (γένη και πτώσεις)» που φιλοξενείται στο metamatic:taf μέχρι τις 2 Σεπτεμβρίου.
http://theartfoundation.metamatic.gr/GR/BLOG_/texnes-politismos/1416/aleksios_papazaxarias:_o_politismos_mesa_apo_ta_logia_tou_/
Δεν θα μπορούσα να φανταστώ καλύτερη εισαγωγή από αυτήν για την έκθεση «Πολιτισμός», την οποία θα φιλοξενήσει αυτό το καλοκαίρι το metamatic:taf. Ο Αλέξιος Παπαζαχαρίας, των Bijoux de Kant, δίνει τη δική του ερμηνεία στην έννοια του πολιτισμού, αναζητώντας τα «γένη και τις πτώσεις» του, μέσα από έργα ζωγραφικής, γλυπτικής, βίντεο και φωτογραφίας.
Γιατί ονόμασες την έκθεση «γένη και πτώσεις»;
Μου αρέσουν πολύ οι λέξεις που έχουν περισσότερες από μία σημασίες, επειδή οι έννοιες από συγκεκριμένες γίνονται αφηρημένες. Στην προκειμένη περίπτωση, η πτώση δεν έχει αρνητική σημασία, αλλά αφορά σε μία μετατόπιση, σε μία αλλαγή. Εδώ αναφέρομαι στα γένη και τις πτώσεις της γραμματικής. Με ενδιαφέρει πολύ αυτή η προσέγγιση. Είναι σαν να προσωποποιείς πράγματα, τα οποία στην πραγματικότητα δεν μπορείς να τα φωνάξεις, να τα καλέσεις με το όνομά τους.
Ποιο είναι το concept της έκθεσης; Τι επιθυμείς να μεταδώσεις στον θεατή;
Η έκθεση αυτή είναι ουσιαστικά μία αισθητική εμπειρία. Σαν να κλίνεις κάποια χαρακτηριστικά που έχουν ταυτιστεί με την έννοια «πολιτισμός». Εγώ τα διαχειρίζομαι σαν ένα οικογενειακό άλμπουμ του πολιτισμού. Η έκθεση κινείται σε πολλά επίπεδα και κάθε έργο έχει τη δική του θεματική. Ωστόσο, υπάρχουν κάποια κοινά χαρακτηριστικά, όπως είναι για παράδειγμα το χιούμορ. Όλα τα έργα έχουν χιούμορ. Θα έλεγα μάλλον ότι διατηρείται μία ισορροπία ανάμεσα στο χιούμορ και την ειρωνεία. Επίσης σε όλα τα έργα υπάρχει μία ασάφεια, καθώς δεν μου αρέσει καθόλου η περιγραφικότητα. Κάθε ένα από τα έργα επιδέχεται δεύτερης ή και τρίτης ανάγνωσης.
Ιδιαίτερο ρόλο στην έκθεση παίζει και η σεξουαλικότητα...
Φυσικά! Για να υπάρχει πολιτισμός, είναι απαραίτητη η σεξουαλικότητα. Πολιτισμό έχουμε από τότε που αρχίσαμε να έχουμε τέχνη και η τέχνη προέκυψε από έναν πόθο, από μία δυνατή επιθυμία. Για παράδειγμα, οι πρώτοι άνθρωποι ζωγράφιζαν βουβάλια μέσα στα σπήλαια, για να εκφράσουν την επιθυμία τους να βρουν βουβάλια για να τραφούν. Ήταν ένας πόθος. Και ο πιο δυνατός και χαρακτηριστικός πόθος είναι ο σεξουαλικός. Πάντως, θα πρέπει να τονίσω ότι στην έκθεση, το σεξ δεν είναι ο πρωταγωνιστής. Για να το πω πιο απλά, το σεξ είναι η φόρμα και όχι το κέικ. Το σεξ είναι ένας οδηγός που χρησιμοποίησα για να «χτίσω» την έκθεση.
Το θέμα της έκθεσης συνδέεται και με την κοινωνική κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα;
Ναι, είναι μία έκθεση αρκετά δηκτική. Υπάρχει το σχόλιο, αλλά σε πιο ήπια μορφή σε σχέση με τη συμμετοχή μου στην προηγούμενη re-map για παράδειγμα, όπου είχα αναρτήσει μία ελληνική σημαία, όπου το μπλε χρώμα είχε αντικατασταθεί με μαύρο και το λευκό με ασημί. Ξέρεις, θα ήθελα να πω ένα πράγμα: Δεν αντέχω πια σε αυτή τη χώρα με όλα αυτά τα φασιστόμουτρα...
Πιστεύεις ότι η κρίση ευθύνεται γι’ αυτή τη νοοτροπία;
Πιστεύω ότι αυτή η νοοτροπία δεν είχε αποβληθεί ποτέ και απλώς επανήλθε στην επιφάνεια. Στα ζόρια ρίχνεις το φταίξιμο σε ό,τι δεν μπορείς να καταλάβεις. Οι άνθρωποι είναι δυστυχισμένοι, η παιδεία είναι ανύπαρκτη και όλα αυτά οδηγούν σε αυτούς τους τρόπους σκέψης. Διαπιστώνω ότι οι άνθρωποι στην Ελλάδα δεν μπορούν να συνεργαστούν και δεν είναι σε θέση να καταλάβουν τον διπλανό τους.
Παρά την κατάσταση που περιγράφεις, υπάρχει κάτι που να σε κάνει να αισθάνεσαι αισιόδοξος;
Ναι, αυτό που μου δίνει αισιοδοξία – και είναι μάλλον το μόνο αισιόδοξο στοιχείο που βλέπω γύρω μου – είναι ότι οι σκεπτόμενοι άνθρωποι δημιουργούν κοινότητες. Καλλιτεχνικές κολλεκτίβες και άλλες... Υπάρχει μία νέα γενιά ανθρώπων που έχει αρχίσει να λειτουργεί όπως μία παλαιότερη γενιά: δίνει λιγότερη σημασία στην κατανάλωση και τις υλικές αξίες. Πιστεύω λοιπόν ότι σιγά-σιγά θα επιστρέψουμε σε ένα μοντέλο πιο συγκρατημένο. Τα τελευταία χρόνια είχαμε υπερεκτιμήσει την έννοια της ιδιοκτησίας. Έπρεπε όλοι να έχουμε το δικό μας σπίτι, το δικό μας αυτοκίνητο, να μην μοιραζόμαστε τίποτα. Οπωσδήποτε υπάρχει ανάγκη για ιδιοκτησία, αλλά νομίζω ότι πρέπει να πατήσουμε λίγο φρένο.
Ο Αλέξιος Παπαζαχαρίας της ομάδας bijoux de Kant έχει την επιμέλεια της έκθεσης «Πολιτισμός (γένη και πτώσεις)» που φιλοξενείται στο metamatic:taf μέχρι τις 2 Σεπτεμβρίου.
http://theartfoundation.metamatic.gr/GR/BLOG_/texnes-politismos/1416/aleksios_papazaxarias:_o_politismos_mesa_apo_ta_logia_tou_/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου