Ο Ύπατος Αρμοστής Γκουτέρες αναφέρει ότι οι ανθρωπιστικές κρίσεις παγκοσμίως έχουν φτάσει σε πρωτοφανή επίπεδα στην πρόσφατη ιστορία

ΓΕΝΕΥΗ, Ελβετία, 1η Οκτωβρίου 2012 (UNHCR) – 

Ο επικεφαλής της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (Υ.Α.), Αντόνιο Γκουτέρες, προειδοποίησε σήμερα ότι η Ύπατη Αρμοστεία και άλλοι ανθρωπιστικοί φορείς βρίσκονται υπό αυξανόμενη πίεση, καθώς εκτυλίσσονται ταυτόχρονα σημαντικές νέες και άλυτες παλιότερες συγκρούσεις.

Σε ομιλία του στη Γενεύη κατά την έναρξη της ετήσιας συνεδρίασης της Εκτελεστικής Επιτροπής της Ύπατης Αρμοστείας, ο κ. Γκουτέρες δήλωσε ότι η Υ.Α. αντιμετωπίζει προσφυγικές κρίσεις σε πρωτοφανές επίπεδο στην πρόσφατη ιστορία της, με την ταυτόχρονη εμφάνιση νέων καταστάσεων έκτακτης ανάγκης στη Συρία, το Μάλι, το Σουδάν και το Νότιο Σουδάν, καθώς και στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (ΛΔΚ).

«Ήδη το 2011, καθώς εκτυλισσόταν η μία κρίση μετά την άλλη, περισσότεροι από 800.000 άνθρωποι διέσχισαν σύνορα αναζητώντας καταφύγιο – περισσότεροι από 2.000 πρόσφυγες καθημερινά, κατά μέσο όρο. Και αυτός ήταν ο υψηλότερος αριθμός της τελευταίας δεκαετίας» δήλωσε. «Μέχρι στιγμής, τη φετινή χρονιά, πάνω από 700.000 άνθρωποι έχουν εγκαταλείψει τη ΛΔΚ, το Μάλι, το Σουδάν και τη Συρία».

Ο κ. Γκουτέρες ανέφερε ότι αυτή η επιτάχυνση στην εμφάνιση νέων κρίσεων έθετε σε «ριζική δοκιμασία» την ικανότητα της Ύπατης Αρμοστείας να βοηθά τους βίαια εκτοπισμένους ανά τον πλανήτη. Επαίνεσε τις χώρες που έχουν κρατήσει τα σύνορά τους ανοιχτά στους ανθρώπους που προσπαθούν να ξεφύγουν από τις συγκρούσεις και ευχαρίστησε τους δωρητές που συνεχίζουν να παρέχουν γενναιόδωρη υποστήριξη, ιδίως σε περίοδο παγκόσμιας οικονομικής στενότητας. Ωστόσο, ο Ύπατος Αρμοστής επίσης προειδοποίησε ότι το κόστος αρωγής των βίαια εκτοπισμένων, που ξεπερνούν τα 42 εκατομμύρια ανά τον κόσμο, αυξάνεται ταχύτητα, καθώς συνεχίζονται οι παρατεταμένες καταστάσεις εκτοπισμού μεγάλης κλίμακας – για παράδειγμα στο Αφγανιστάν και τη Σομαλία.

«Είμαστε σε μια περίοδο όπου οι απαιτήσεις από μας αυξάνονται, ενώ τα μέσα που διαθέτουμε για να ανταποκριθούμε παραμένουν στο ίδιο επίπεδο με την προηγούμενη χρονιά. Οι δραστηριότητές μας στην Αφρική, ειδικότερα, υποχρηματοδοτούνται δραματικά» ανέφερε. «Αυτή τη στιγμή, δεν έχουμε περιθώριο για μη προμελετημένες ανάγκες. Δεν υπάρχουν διαθέσιμα αποθέματα. Στο σημερινό απρόβλεπτο περιβάλλον δράσης, αυτό αποτελεί αιτία για βαθιά ανησυχία».

Ο κ. Γκουτέρες επισήμανε πως, για να βελτιώσει την κατάσταση, η Υ.Α. έχει επιδοθεί σε νέες προσπάθειες για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητάς της, μεταξύ των οποίων και σε περικοπές στις μη ουσιώδεις προμήθειες και στον αυστηρότερο έλεγχο της αναπλήρωσης των αποθεμάτων ανθρωπιστικής βοήθειας. Επιπλέον, ανέφερε ότι η Ύπατη Αρμοστεία –η οποία στηρίζεται σε εθελοντικές εισφορές– επιδιώκει την αύξηση της χρηματοδότησης από μη παραδοσιακές πηγές, όπως από τον ιδιωτικό τομέα.

Ο κ. Γκουτέρες, ο οποίος διατελεί Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες από το 2005, δήλωσε ότι είναι απαραίτητη η συνεχής στήριξη των κρατών που φιλοξενούν σημαντικούς προσφυγικούς πληθυσμούς ανά τον πλανήτη – κυρίως στις αναπτυσσόμενες χώρες. Επίσης αναφέρθηκε στη σημασία για την Ύπατη Αρμοστεία των συνεργασιών με άλλους ανθρωπιστικούς φορείς, συμπεριλαμβανομένων των εθνικών ΜΚΟ σε χώρες και περιοχές με μεγάλους εκτοπισμένους πληθυσμούς.

Ο Ύπατος Αρμοστής δήλωσε ότι, ενώ η λήξη μιας σύγκρουσης απαιτεί πολιτική βούληση, οι ανθρωπιστικοί φορείς πρέπει να κάνουν περισσότερα για να βελτιώσουν τις προοπτικές για ειρήνη. Για παράδειγμα, μέσω της προώθησης προτάσεων και θέσεων, να επενδύσουν σε μέσα διαβίωσης, στην εκπαίδευση και σε άλλες δραστηριότητες για την ενίσχυση της αυτάρκειας των προσφυγικών πληθυσμών.

«Η πλειοψηφία των ανθρώπων που πέρυσι διέφυγαν από την Ακτή Ελεφαντοστού έχουν ήδη επιστρέψει. Στη Μιανμάρ, ελπίζω ότι οι θετικές εξελίξεις θα ανοίξουν το δρόμο για την επίλυση των δεινών των εκατοντάδων χιλιάδων προσφύγων στην Ταϊλάνδη και σε άλλες χώρες της περιοχής», είπε. «Επίσης, ελπίζω πραγματικά ότι το επόμενο έτος θα είναι έτος ευκαιριών για τους Σομαλούς, δίνοντάς μας τη δυνατότητα να αξιοποιήσουμε πιθανές λύσεις με τρόπους που δεν ήταν εφικτοί στο παρελθόν».

Η Εκτελεστική Επιτροπή της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, που απαρτίζεται από 87 μέλη, συνεδριάζει ετησίως στη Γενεύη για να μελετήσει και να εγκρίνει τα προγράμματα και τον προϋπολογισμό του οργανισμού, να παρέχει συμβουλές σχετικά με τη διεθνή προστασία και να συζητήσει ένα ευρύ φάσμα άλλων θεμάτων με την Υ.Α. και τους συνεργαζόμενους διακυβερνητικούς και μη κυβερνητικούς φορείς.

Η φετινή συνάντηση, υπό την προεδρία του Μονίμου Αντιπροσώπου της Σουηδίας στα Ηνωμένα Έθνη, του Πρέσβη κ. Jan Knutsson, ξεκίνησε σήμερα και θα διαρκέσει μέχρι τις 5 Οκτωβρίου. Αναμένεται να εξετάσει πολλά ζητήματα, όπως οι εξελισσόμενες ανάγκες προστασίας των προσφύγων και των εσωτερικά εκτοπισμένων, καθώς και η κατάσταση των εκατομμυρίων ανιθαγενών ανά τον πλανήτη. Ο κ. Γκουτέρες έκανε λόγο για πρόοδο από το 2011 στις προσπάθειες αύξησης του αριθμού των κρατών που έχουν υπογράψει τις κυριότερες Συμβάσεις Ανιθαγένειας και κάλεσε τα κράτη να θέσουν τέλος στην ανιθαγένεια μέσα στην επόμενη δεκαετία.

Για τους εκτοπισμένους ανά τον κόσμο, έκανε έκκληση στα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής για ακόμη περισσότερες δράσεις: «Ζούμε σε επικίνδυνους καιρούς, σε ένα απρόβλεπτο κόσμο. Όλο και περισσότεροι άνθρωποι αναγκάζονται να διαφύγουν, αναζητώντας καταφύγιο» δήλωσε. «Κάνω έκκληση σε όλα τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής να ανανεώσουν τη συλλογική τους δέσμευση για την αντιμετώπιση των δεινών αυτών των ανθρώπων, όπως και των δεινών όλων όσοι βρίσκονται ξεριζωμένοι από τα σπίτια και τις κοινότητές τους, καθώς συνεχίζουν να εκτυλίσσονται οι κρίσεις του σήμερα και του αύριο».

Ολόκληρο το κείμενο της εναρκτήριας δήλωσης του Ύπατου Αρμοστή (στην αγγλική γλώσσα) είναι διαθέσιμο στο: http://www.unhcr.org/506987c99.html